CTO của Skale Network, một nền tảng blockchain dựa trên ETH, Konstantin Kladko là một fan và tín đồ của Ethereum. Ông thường có những quan điểm trái ngược với những câu chuyện phổ biến trong cộng đồng, đặc biệt là về vấn đề scaling hai lớp.
Trong năm 2019, cộng đồng ETH chủ yếu đều quan tâm đến Plasma, một mạng lưới được đề xuất của các sidechain, giúp giảm bớt gánh nặng tính toán từ mainnet. Một loại giải pháp hai lớp có tên là Rollups đã thay thế chúng, với hai biến thể là zk-Rollup và Optimistic Rollup.
Các vấn đề xung quanh zk-Rollup
zk-Rollups trước đây hoạt động dựa trên khái niệm bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proofs), trong trường hợp này sẽ được sử dụng để xác minh tính đúng đắn của những điều đang diễn ra trong sidechain một cách hiệu quả. Bản thân cộng đồng ETH phần lớn đều đã tránh xa zk-Rollups, do các vấn đề về hiệu quả và không thể sử dụng hợp đồng thông minh trên các chuỗi này.
Kladko tin rằng công nghệ không kiến thức không đủ tốt để mở rộng quy mô:
“Chúng tôi đã tìm hiểu về zk-STARK rất nhiều ở Skale, đó là một công nghệ cơ bản đầy hứa hẹn, nhưng có lẽ 5 năm nó cũng vẫn chưa sẵn sàng.”
Ông nói rằng theo các tính toán của ông, việc giao dịch sẽ đòi hỏi phải chờ đợi trong thời gian dài. Mặc dù vậy, Kladko tiết lộ rằng Skale đang sử dụng công nghệ để tạo ra các số ngẫu nhiên khá hiệu quả.
Tuy nhiên, đối với các ứng dụng mở rộng, ông tin rằng chúng “cần nhanh hơn 100 lần để có thể sử dụng siêu tốc” trong các cài đặt thực tế. Điều đó có thể mất thời gian, vì mục tiêu dễ dàng trong thuật toán này đã được chọn, Kladko nói.
“Đó là một vấn đề của khoa học cơ bản, rồi chúng ta sẽ thấy. Nhưng công nghệ này thực sự thú vị”.
Điều đáng chú ý là DeversiFi mới ra mắt có tính năng zk-STARKs đối với khả năng mở rộng, mặc dù chi tiết việc thực hiện không được công khai.
Optimistic Rollup
Giải pháp Rollup khác thay đổi hoàn toàn các giả định bảo mật của lớp thứ hai. Thay vì xác minh tất cả các giao dịch là chính xác, hệ thống chỉ cần giả định tất cả các giao dịch là hợp lệ và cho phép người dùng gửi “bằng chứng gian lận” nếu nhà điều hành hoạt động sai trái.
“Lý do chúng tôi xem xét điều này và quyết định bỏ qua là vì sự tập trung. Điều duy nhất mà các Optimistic Rollup đảm bảo với bạn là nếu bạn ăn cắp tiền trực tiếp, mọi người có thể phàn nàn và bạn sẽ bị bắt. […] Nhưng, nếu bạn đang hoạt động trên DeFi, không ai có thể đánh cắp tiền. Những gì họ làm là thực hiện front-running.”
Việc thực hiện front-running phụ thuộc vào việc có thông tin độc quyền về một giao dịch sắp được đệ trình và hoạt động dựa trên kiến thức nội bộ đó. Ví dụ, một sàn giao dịch tập trung về mặt lý thuyết có thể chạy trước người dùng của mình bằng cách đặt các vị trí short ngay khi thấy lệnh bán mới.
Kladko nói rằng hiện tượng này đã xảy ra trên các sàn giao dịch phi tập trung như Uniswap, do sự chậm trễ giữa việc gửi một giao dịch đến mempool và đưa nó vào một khối – nhưng kiến thức đó là công khai.
“Giờ đây, điều quan trọng về Optimistic Rollup là nhà điều hành rollup – người thực sự điều hành – anh ta sẽ có được những giao dịch này trước.”
Đây là lý do tại sao Kladko tin rằng các rollup bị tập trung – chỉ người điều hành mới có quyền truy cập vào kiến thức nội bộ này. Theo ông, điều đó khiến chúng không được sử dụng trong tài chính phi tập trung.
Dislaimer: Đây là thông tin cung cấp dưới dạng blog cá nhân, không phải thông tin tổng hợp hay lời khuyên đầu tư. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
