Vào ngày 26 tháng 2, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch đã tuyên bố từ chối một sự đệ trình quỹ ETF khác từ Wilshire Phoenix, một công ty đầu tư có trụ sở tại New York, với lý do thiếu khả năng chống thao túng thị trường và hoạt động lừa đảo. Hồ sơ nêu rõ rằng NYSE Arca đã không chứng minh được thị trường “được thiết kế để ngăn chặn các hành vi thao túng và gian lận, bảo vệ các nhà đầu tư và lợi ích chung.”
Mặc dù Wilshire Phoenix muốn quỹ ETF của mình dựa trên Bitcoin và trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ để chống lại sự biến động của Bitcoin với hy vọng quỹ ETF sẽ được chấp thuận, nhưng những lý do SEC nêu ra vẫn như cũ: thiếu một thỏa thuận phân chia sự giám sát với một thị trường rộng lớn đối với tài sản cơ bản hoặc một minh chứng mới về khả năng chống thao túng vốn có của thị trường.
Quyết định này nêu bật sự cần thiết của một hệ sinh thái sàn giao dịch thiết thực và minh bạch hơn. Nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu trong hệ sinh thái Bitcoin. Đây là một trong những chủ đề được thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh tài sản kỹ thuật số CryptoCompare, được tổ chức tại London vào ngày 10 tháng 3. Hội thảo tập trung vào dữ liệu và phân tích, cũng như cách hai yếu tố này mang lại sự minh bạch cho không gian, mở đường cho thể chế hóa và cải tiến quy định.
Các vấn đề chính trong hệ sinh thái sàn giao dịch Bitcoin
Tiền điện tử từng có một thời gian bị coi là một vùng đất vô luật pháp, hay “Wild West” của tài chính. Việc thiếu các hướng dẫn quy định và giám sát rõ ràng khiến các công ty tham gia vào các chiến thuật ít hơn là giành được thị phần. Điều này cũng bởi sự thiếu thông tin dễ nắm bắt trong không gian crypto, khiến các nhà đầu tư bán lẻ bị đánh lừa bởi các công ty hiểm độc.
Các sàn giao dịch thường thao túng khối lượng để quảng bá tính minh bạch và vị trí của họ trong ngành. Mặc dù điều này một phần nhằm thu hút các trader tham gia vào nền tảng – vì họ thường nhìn vào khối lượng để tin vào sàn giao dịch và mức độ ảnh hưởng của giao dịch trên thị trường – các sàn giao dịch cũng sử dụng các chiến thuật này để thu hút các dự án muốn được niêm yết.
Về cơ bản, điều này không chỉ gây tổn hại cho người dùng và các dự án được niêm yết mà còn gây tiếng xấu cho toàn bộ ngành nói chung. Các nhà đầu tư tổ chức sẽ tránh xa các thị trường không được kiểm soát, đặc biệt là khi sự thao túng ngày càng tăng. Trên thực tế, điều này đã khiến một số cơ quan quản lý đàn áp mạnh mẽ các sàn giao dịch, chẳng hạn như vào năm 2017, các hành động của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã khiến khối lượng Trung Quốc giảm từ đa số tuyệt đối (> 90%) xuống chỉ còn một phần nhỏ của giao dịch toàn cầu.
Khi nói đến khối lượng, tính minh bạch không phải là vấn đề duy nhất. Thói quen dự trữ một phần cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Sự thất bại của Mt.Gox khét tiếng khiến người dùng mất 850,000 BTC (khoảng 460 triệu đô la vào thời điểm đó) cho thấy khả năng thanh toán cũng cần phải có tính minh bạch. Bảo mật kém cũng là một điểm yếu trong giới crypto, vì nhiều sàn giao dịch hàng đầu đã từng bị hack.
Mặc dù các sàn giao dịch là trung tâm của một số vấn đề lớn, cơn sốt ICO 2017, cùng với những tổn thất phải gánh chịu cũng cho thấy sự thiếu trách nhiệm và tính minh bạch của các nhà phát hành token và dự án, buộc SEC ban hành một cuộc đàn áp đối với các hoạt động này, đệ trình nhiều đơn kiện ICO.
Thao túng khối lượng, kỹ thuật và thách thức
Theo hội thảo, khối lượng giả là mối quan tâm phổ biến trên thị trường nhưng chúng sẽ không đáng lo khi sự minh bạch tăng lên và các yếu tố ảnh hưởng đến khối lượng giả biến mất. James Kim, đồng sáng lập CrossAngle cho biết:
“Về lâu dài, khối lượng giả sẽ không thể cạnh tranh với các sàn giao dịch hoặc các nhà đầu tư.”
Công nghệ blockchain chính là nhân tố chính tác động đến sự minh bạch của thị trường. Ví dụ, Flipside Crypto, một công ty nghiên cứu và thu thập tin tức, xem xét dữ liệu on-chain để phân tích dòng chảy Bitcoin trên các sàn giao dịch và hợp nhất nó với khối lượng giao dịch được báo cáo để phát hiện hoạt động đáng ngờ. Avi Meyers, giám đốc phát triển kinh doanh của Flipside Crypto, đã tuyên bố:
“(Khối lượng giả) chắc chắn sẽ gây tổn hại đến tính toàn vẹn của một số sàn giao dịch, đó là lý do tại sao chúng tôi hiện đang tập trung vào nó vì chúng tôi muốn tăng tính hợp pháp của các địa điểm giao dịch này để thúc đẩy đầu tư tổ chức.”
Chainalysis sử dụng một cách tiếp cận tương tự để xác định khối lượng giả. Trong một nghiên cứu được công bố năm ngoái, công ty điều tra crypto đã xem xét 10 sàn giao dịch nằm trong top và đưa ra tỷ lệ đường cơ sở khi xem xét BTC được giao dịch. Dựa trên số liệu này, họ đã tìm ra nhiều điểm khác biệt giữa các sàn giao dịch. Mặc dù tỷ lệ này là đường cơ sở, nhưng việc phân tích dữ liệu đòi hỏi phải có hiểu biết nhất định về các loại sàn giao dịch khác nhau. Philip Gradwell, nhà kinh tế trưởng của Chainalysis, giải thích rằng:
“Một số sàn giao dịch chủ yếu là giám sát nên nhận được nhiều Bitcoin hơn so với số lượng giao dịch họ có. Khi mọi người liên tục đầu tư vào đó, bạn cũng sẽ bị ảnh hưởng và đầu tư theo, vì vậy họ có tỷ lệ cao hơn nhiều.”
Mặt khác, nhà cung cấp dữ liệu CryptoCompare cũng đã xem xét dữ liệu off-chain để xác định các sàn giao dịch có khối lượng giả lớn, đồng thời phân tích order book và các điểm dữ liệu khác để đánh giá khối lượng được báo cáo.
Các bộ dữ liệu này không phải lúc nào cũng dễ hiểu, phụ thuộc vào các sắc thái khác nhau của thế giới crypto. Đây là trường hợp với các địa điểm mới lạ như các sàn giao dịch khai thác có phí giao dịch hoặc không có phí giao dịch. Báo cáo sàn giao dịch hàng tháng được xuất bản bởi CryptoCompare vào tháng 10 năm 2019 đã cho thấy các sắc thái này khiến crypto gặp khó khăn trong việc điều hướng cho những người không chủ động theo dõi không gian. Báo cáo nêu rõ:
“Giao dịch khai thác có phí giao dịch hoặc không có phí giao dịch này giúp tạo động lực để các trader giao dịch nhiều hơn, nhận được nhiều token hơn, thường có các tính năng có giá trị như quyền biểu quyết trên nền tảng hoặc cổ tức. Cả hai điều trên đều có thể dẫn đến wash trade”.
Chất lượng và số lượng mang lại sự minh bạch và niềm tin vào crypto
Mặc dù khối lượng và vốn hóa thị trường phần lớn là số liệu chính mà các stakeholder quan tâm, những phương thức phân loại dự án và sàn giao dịch mới đang được tạo ra để người tham gia thị trường hiểu rõ hơn về hệ sinh thái.
Những nỗ lực này nhằm tìm ra số liệu mới để đánh giá các dự án bao gồm Tiêu chuẩn sàn giao dịch của CryptoCompare – xếp hạng các sàn giao dịch từ AA đến F dựa trên dữ liệu định tính như thẩm định và các biện pháp định lượng như “chất lượng thị trường dựa trên order book và dữ liệu giao dịch.”
Fundamental Crypto Asset Score của FlipSide xem xét dữ liệu on-chain và off-chain để phân tích các yếu tố khác nhau – như “Hoạt động của người dùng”, “Hành vi nhà phát triển” và “Đáo hạn thị trường” – đánh giá tài sản từ 0–1,000 và chỉ định điểm xếp hạng từ “Superb” đến “Fragile”, tập trung vào hai điểm đầu tiên chứ không phải thị trường, vì phần sau chỉ đóng góp 5% vào tổng điểm.
Xangle, một sản phẩm của Crossangle, cung cấp một hệ thống quản trị và công khai cho các thị trường crypto, biến nó trở thành các tiêu chuẩn tài chính truyền thống giống với các tiêu chuẩn được áp dụng trong hệ thống thu thập, phân tích và truy xuất dữ liệu điện tử của SEC. Xangle tạo điều kiện cho các hồ sơ của công ty, đưa nó đến với công chúng.
Những sáng kiến này và những sáng kiến giống vậy tạo cơ sở cho các nhà đầu tư nghiêm túc chọn địa điểm giao dịch, tài sản và khuyến khích các sàn giao dịch báo cáo khối lượng chính xác, tập trung cải thiện việc sử dụng, bảo mật và tuân thủ quy định.Tuy nhiên, vẫn còn một số cách để giải quyết vấn đề này và trong nhiều trường hợp, phương pháp luận cũng có thể đang được cân nhắc. Jenna Wright, người đứng đầu LMAX Digital, một sàn giao dịch giao ngay và là một phần của LMAX Group, cho biết:
“Chúng tôi nghĩ rằng những người chơi trong ngành, đặc biệt là các công ty nghiên cứu, cần đảm bảo rằng phương pháp luận benchmarking và nghiên cứu của họ nắm bắt rõ được thị trường. Điều này có nghĩa là phương pháp luận, được sử dụng để đo lường khối lượng và thị phần, cần nhất quán giữa các nhà cung cấp và phải đảm bảo nắm rõ tình hình của những người chơi khác nhau để khái quát thị trường rõ nét nhất.”
Dữ liệu và quy định, cách tiếp cận từ dưới lên trên
Crypto là một lĩnh vực hoàn toàn mới và chưa được khám phá hết, đặt ra nhiều thách thức cho các nhà quản lý và các nhà đầu tư tổ chức. Trong lĩnh vực này, các công ty dữ liệu rất quan trọng vì các tổ chức quy định thường có cái nhìn không đúng đắn. Kim tuyên bố trong hội thảo:
“Tôi nghĩ rằng hầu hết những người chơi đang mong đợi các chính phủ đưa ra hướng dẫn rõ ràng về giao dịch, cách giao dịch, kinh doanh trong thế giới tiền điện tử, nhưng nhiều khả năng điều đó sẽ xảy ra theo cách khác. Chính phủ không phải là chuyên gia, họ đã hỏi những người chơi trong khu vực và những người chơi có thể cung cấp nghiên cứu, những người đã chứng kiến phản ứng từ thị trường và các nhà đầu tư để tìm hiểu về những gì đang diễn ra.”
Các công ty dữ liệu và một số sàn giao dịch đã làm việc với các nhà quản lý, tìm hiểu các tài sản kỹ thuật số và cơ sở hạ tầng. Chainalysis đã làm việc với các cơ quan phòng chống tội phạm để theo dõi hoạt động bất hợp pháp và rửa tiền. Flipside Crypto sử dụng dữ liệu blockchain để đưa ví đến các nền tảng và tìm hiểu xem những tổ chức nào hold tài sản gì.
CryptoCompare cung cấp dịch vụ dữ liệu cho một số nhà quản lý, theo James Harris – một thành viên khác của hội thảo – cũng đã phát hành Cryptoasset Taxonomy Report, cung cấp “một khuôn khổ giúp các nhà đầu tư tổ chức và các nhà đầu tư bán lẻ, các cơ quan quản lý và toàn ngành hiểu biết toàn diện về tài sản crypto.”
Trong khi một số quốc gia hoàn toàn cấm crypto hoặc thực hiện các biện pháp khác chống lại nó, những quốc gia khác lại rất tích cực tìm hiểu và điều chỉnh nó. Khi được hỏi về vấn đề này, hội thảo đã cùng nhất trí rằng Hoa Kỳ là quốc gia tiên tiến và có tư duy tiến bộ nhất về quy định crypto, cùng với đó là các quốc gia như Singapore, Vương quốc Anh và Đức.
Con đường đến với thể chế hóa
Một hồ sơ trước đây của SEC liên quan đến việc từ chối quỹ ETF của sàn Bats BZX đã trích dẫn việc thiếu dữ liệu về khả năng thao túng thị trường giao ngay của Bitcoin do cơ hội kiếm lời từ chênh lệch giá.
Tuy nhiên, dữ liệu và tính minh bạch, đặc biệt là khi các sàn giao dịch có thể nắm giữ chìa khóa chấp thuận theo quy định của một quỹ ETF dựa trên Bitcoin, ngược lại, có thể là sự khởi đầu của dòng tiền cấp tổ chức vào Bitcoin và crypto. Gradwell cho biết:
“Nếu bạn muốn kiếm tiền nghiêm túc từ crypto, bạn phải khiến người khác tin rằng có những địa điểm giao dịch thực sự tốt. Nếu bạn là một sàn giao dịch và bạn có ưu đãi tốt để báo cáo khối lượng thực, bạn thực sự có thể nhận được tiền từ tổ chức, nhưng nếu bạn không có những ưu đãi đó, họ sẽ không cần bạn.”
Các sáng kiến trên mang lại sự minh bạch rất cần thiết cho thị trường, cho phép các tổ chức tiếp cận và tìm hiểu các bộ dữ liệu lớn từ thị trường. Các sáng kiến như Proof of Reserves cũng có tác động lớn nhưng lại gặp vấn đề về bảo mật và tính thực tiễn.
Nhu cầu tổ chức đối với các sản phẩm giao dịch được quy định dường như đã tồn tại khi tạo ra các sản phẩm giao dịch Bitcoin và các quỹ ETF blockchain. Khi thế giới crypto bắt đầu phù hợp hơn với các tiêu chuẩn tài chính truyền thống, nhu cầu này sẽ phát triển hơn, hiện diện trong thị trường thực tế.
- Giá USDT tăng vọt khi Bitcoin và thị trường crypto vẫn chưa tìm thấy điểm dừng
- Top 35 người trong không gian crypto có lượng người theo dõi nhiều nhất trên Twitter
Thùy Ngân
Theo Cointelegraph