Đầu tháng này, nhiều phương tiện truyền thông đại chúng blockchain, bao gồm cả Cointelegraph, Decrypt, Beincrypto và LedgerInsight, đều báo cáo rằng Tunisia đã trở thành quốc gia đầu tiên số hóa tiền tệ quốc gia trên nền tảng blockchain. Nhưng tin tức này không chính xác. Câu chuyện ban đầu đã bị thay đổi vào ngày 7/11 bởi hai hãng thông tấn thuộc nhà nước của Nga, Tass và Iz.ru, nhấn mạnh rằng nền tảng blockchain của Nga, Universa đang hỗ trợ nhiệm vụ của Ngân hàng Trung ương Tunisia (BCT).
Đến ngày 11 tháng 11, BCT đã phủ nhận mọi tuyên bố liên quan đến việc phát triển một loại tiền tệ kỹ thuật số ngân hàng trung ương. Cụ thể, ngân hàng tuyên bố mặc dù “hoạt động dựa trên số hóa tài chính,” nhưng họ không có bất kỳ mối quan hệ nào với các công ty trong và ngoài nước.
Alexander Borodich, CEO Universa, người được trích dẫn trong cả hai báo cáo ban đầu, đã tuyên bố vào ngày 11/11 rằng các phương tiện truyền thông đang hiểu sai tình hình hiện tại. Tuy nhiên trước đó vào ngày 8/11, Borodich đã đăng một link lên story Facebook của mình và thậm chí trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 10/11, ông nói rằng:
“Vì vậy, chúng tôi có thể sẽ ra mắt – Tunisia đã ra mắt một loại tiền kỹ thuật số quốc gia, sử dụng công nghệ của chúng tôi.”
Nhìn chung, startup rất tích cực tham gia vào chu kỳ tin tức, liên tục chia sẻ thông tin từ các cuộc phỏng vấn và qua các phương tiện truyền thông xã hội trước tuyên bố của BCT.
Báo cáo ban đầu: Tunisia ra mắt CBDC với sự hỗ trợ của startup Nga
Vào ngày 7/11, Tass và Iz.ru lần lượt đưa ra các bài báo với tiêu đề được dịch là “Các nhà phát triển Nga sẽ đảm bảo doanh thu cho tiền điện tử Tunisia” và “Dinar kỹ thuật số: Tunisia ra mắt tiền điện tử”.
Tass báo cáo, Andreas Tunisia đã trở thành quốc gia đầu tiên tuyên bố chuyển một phần nguồn cung tiền tệ của mình sang dạng điện tử, trong khi đó Iz.ru cho rằng Borodich đã tuyên bố “tiền kỹ thuật số của Tunisia không phải là tiền điện tử, mà là CBDC”. Cả hai đều nhấn mạnh rằng Universa đang xử lý khía cạnh kỹ thuật của dự án.
Các báo cáo cho biết, CBDC – được Universa Hub Africa đặt tên là ” uDinar”, mặc dù các dự án tương tự cũng sử dụng thuật ngữ “eDinar” – thuộc sở hữu nhà nước và được hỗ trợ bởi tiền giấy. Ngược lại, blockchain giúp ngăn chặn việc giả mạo, chi phí cho việc phát hành rẻ hơn và minh bạch hơn. Bài báo của Tass trích dẫn lời nói Borodich:
“Banknote điện tử không thể bị làm giả – mỗi banknote là một phiên bản tiền giấy, được bảo vệ bằng kỹ thuật mã hóa, như một bản sao, có hình mờ kỹ thuật số riêng. Và việc sản xuất một banknote rẻ hơn 100 lần so với tiền mực, tiền giấy, tiền điện dùng cho báo in.”
Ngoài ra, các mẩu tin tức cũng cho biết rằng Universa nhận hoa hồng từ tất cả các giao dịch được thực hiện bằng uDinar và sổ cái sẽ được hiển thị đến ngân hàng trung ương của quốc gia này.
Vào ngày 12/11, ngân hàng trung ương Tunisia đã đưa ra thông báo chính thức phủ nhận mọi tuyên bố liên quan đến sự phát triển của uDinar. Cơ quan này nêu rõ hiện họ đang tìm hiểu về các phương thức thay thế thanh toán kỹ thuật số khác nhau, bao gồm cả CBDC, nhưng vẫn chưa triển khai. Ngân hàng cho biết thêm:
“BCT hiện đang hoạt động dựa trên số hóa tài chính, trong khía cạnh tiền tệ kỹ thuật số chứ không phải tiền điện tử. Các bộ phận của nó đang xem xét các cơ hội và rủi ro vốn có của những công nghệ mới này, đặc biệt là về an ninh mạng và ổn định tài chính.”
Đáng chú ý là BCT đã chỉ ra một nguyên nhân khiến các báo cáo sai lệch. Ngân hàng lưu ý rằng Câu lạc bộ Forex của Tunisia đã có cuộc đàm phán liên quan đến CBDC. Vào ngày 7/11, đã diễn ra một sự kiện được tổ chức bởi “một hiệp hội độc lập từ BCT” – có khả năng là một đối tác công nghệ của Universa Hub Africa. Tính đến thời điểm hiện tại, chưa có phản hồi chính thức từ Câu lạc bộ Forex về những gì liên quan đến sự kiện.
Theo tuyên bố của BTC, những người tham gia sự kiện này đã từng tham dự một “cuộc biểu tình về tính khả thi kỹ thuật của một giải pháp lý thuyết tiền tệ kỹ thuật số”, được khởi xướng bởi một startup tư nhân giấu tên “không có mối quan hệ đạo đức hay mối quan hệ hợp đồng nào với BCT”, cho rằng:
“Proof of concept này đã được đưa ra khỏi phạm vi, từ đó trở thành một hoạt động tiếp thị mà tên của BCT đã được sử dụng quá mức.”
BCT đã không trả lời yêu cầu bình luận về câu chuyện này để xác nhận, trong số các chủ đề khác, mà startup đã tham gia chia sẻ về proof of concept.
Universa đồng tình với các tin tức giả?
Khi chu kỳ tin tức bắt đầu, các phương tiện truyền thông cho rằng Tunisia đã trở thành quốc gia đầu tiên phát hành CBDC, Universa bắt đầu lưu hành các báo cáo kể từ khi được làm sáng tỏ, chia sẻ các link trên các kênh truyền thông xã hội, bao gồm Twitter và Telegram.
On November 7, 2019 Tunisia became the first country to launch its own digital currency backed by actual paper money – CBDC.
The digital currency issues will be based on the Universa blockchain platform.
For further detail:
Eng: https://t.co/AsiiF3saw6
Ru: https://t.co/ky1dJeBgKD— Universa (@Universa_News) 10 tháng 11, 2019
“Vào ngày 7 tháng 11 năm 2019, Tunisia đã trở thành quốc gia đầu tiên ra mắt tiền tệ kỹ thuật số được hỗ trợ bởi tiền giấy – CBDC.
Các vấn đề về tiền tệ kỹ thuật số sẽ dựa trên nền tảng blockchain Universa.”
Hơn nữa, vào ngày 7/11, Cointelegraph nhận được một email được gửi từ một địa chỉ Gmail riêng và được ký bởi Mikhail Dremidov. Với tiêu đề “Khẩn cấp: Tunisia phát hành tiền điện tử nhà nước CBDC trên Universa”, thư này chứa một link liên quan đến các mẩu tin tức Iz.ru đề cập ở trên.
Theo LinkedIn, một người cùng tên, Mikhail Dremidov, là người quản lý PR tại Universa. Khi được hỏi công ty Dremidov đang nói về điều gì và tại sao ông lại đồng tình với câu chuyện mà sau đó đã bị bác bỏ bởi nguồn tin chính thức, người gửi email đã trả lời rằng “Tôi đại diện cho chính mình”. Ông cũng đề cập đến thông cáo báo chí được viết bởi CEO Universa Borodich mô tả chi tiết các sự kiện gần đây.
Borodich lập luận trong thông cáo báo chí rằng vào ngày 7/11, Universa Hub Africa đã ra mắt uDinar được hỗ trợ bởi dinar Tunisia, như một proof of concept và “không có câu hỏi nào về émission CBDC liên quan đến uDinar được thảo luận trong Đại hội Câu lạc bộ Forex Tunisie”.
Ông cũng xác nhận rằng BCT “không có hợp đồng CBDC nào với Universa Hub Africa”. Cuối cùng, ông cho rằng “sự hiểu sai trên các bài báo không phải do các tuyên bố của người đại diện chính thức của Universa hay BCT”.
Khi được hỏi về lý do tại sao ông lại đồng tình với một câu chuyện đã được chứng minh là không chính xác, Dremidov – cũng thừa nhận rằng ông đã cung cấp “dịch vụ tư vấn bán thời gian tại PR” và gọi Borodich là “CEO của chúng tôi” khi cuộc thảo luận tiếp tục diễn ra – “không ở Tunisia và nghĩ rằng thông tin trong TASS mới thực sự chính xác”.
Toàn bộ các bài báo được viết bởi các nhà báo Nga có mặt tại Đại hội Câu lạc bộ Forex Tunisie, ông cho biết thêm, mặc dù vị trí chính thức của Universa được đại diện bởi CEO của họ – Borodich, người đang phát biểu tại sự kiện. Khi được yêu cầu xác nhận tính xác thực của các trích dẫn của Borodich trong cả hai câu chuyện Tass và Iz.ru, Dremidov đã trả lời:
“Thật đáng tiếc khi tôi không thể xác nhận các trích dẫn vì tôi không ở Tunisia và không hiểu tiếng Pháp. Mặc dù cung cấp dịch vụ tư vấn bán thời gian trong PR, nhưng tôi có thể xác nhận rằng tiêu đề của bài viết (TASS và IZ.ru) là không chính xác và đó là điều khiến độc giả bối rối.”
Đáng chú ý, trong khi hội nghị chủ yếu sử dụng tiếng Pháp, Borodich lại trình bày bằng tiếng Anh, như đã thấy trong video được ghi lại tại Đại hội Câu lạc bộ Forex Tunisie.
Dremidov cũng cho biết thêm Universa đang cố gắng liên hệ với Tass và Iz.ru để cập nhật lại các mẩu tin. “Điều này rất khó vì họ đều là những gã truyền thông khổng lồ”, anh giải thích. Cointelegraph cũng đã liên hệ với Tass và Iz.ru để xác nhận tính xác thực của các báo cáo nhưng chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào.
Borodich cũng có những phản hồi tương tự. Khi được hỏi các phóng viên của Tass và Iz.ru đã liên hệ với anh bằng cách nào và liệu họ có xóa bỏ những tin tức về việc Tunisia ra mắt một CBDC dựa trên blockchain của Universa hay không, CEO trả lời:
“Có một cuộc họp báo diễn ra ngay sau khi demo uDinar trên sân khấu. Tất cả các báo đều được các phóng viên tự viết và dựa trên chính sách biên tập của họ. Họ không giải thích gì cho tôi.”
Ông nói thêm:
“Chúng tôi đã yêu cầu TASS và Iz.ru cập nhật bài viết của họ qua e-mail. Như bạn đã biết, TASS là hãng truyền thông lớn thuộc nhà nước với rất nhiều bộ phận. Vì vậy việc này mất rất nhiều thời gian.”
Borodich trốn tránh trả lời câu hỏi tại sao Universa lại đăng các link liên quan đến các báo cáo ban đầu trên các kênh truyền thông xã hội? Việc liên hệ với Cointelegraph qua email có phải ngầm nói rằng đó là tài liệu đáng tin cậy hay không? Tại sao ông lại đăng một trong những link đó lên trang Facebook cá nhân của mình và nói với một người phỏng vấn rằng “Tunisia đã ra mắt một loại tiền kỹ thuật số quốc gia, sử dụng công nghệ của chúng tôi”?
Tuy nhiên, sau đó ông đã trả lời: Nếu họ đã biết IZ.ru và Tass đang phóng đại tầm ảnh hưởng của các đối tác Universa với chính quyền Tunisia, thì tại sao họ vẫn tiếp tục đưa ra những tuyên bố đó? Về vấn đề này, vị CEO tuyên bố:
“Chúng tôi mất rất nhiều thời gian để làm sảng tỏ quan điểm của mình về các định nghĩa ‘u-dinar, e-dinar’… vì nó rơi vào ngày cuối tuần và cũng mất rất nhiều thời gian để dịch mọi thứ. Đại hội sử dụng ngôn ngữ chủ yếu là tiếng Pháp. Chúng tôi đã hợp tác với Tunisia 10 năm và điều cuối cùng chúng tôi muốn có thể gây tổn hại đến những thành tựu đạt được trước đó thông qua số hóa. Chúng tôi luôn tôn trọng tất cả các đối tác và luôn cư xử đúng mực.”
Hơn nữa,theo thông cáo báo chí của Đại hội Câu lạc bộ Forex Tunisie, sự kiện này đã đưa ra “một minh chứng lý thuyết đơn giản về một loại tiền kỹ thuật số được phát triển bởi một fintech Tunisia mang nhãn hiệu Đạo luật startup.
“Do đó, những gì đã được báo chí đưa tin liên quan đến việc Ngân hàng Trung ương Tunisia phát hành một loại tiền kỹ thuật số tại đại hội này hoàn toàn không có cơ sở.”
Thông cáo báo chí sau đó tiếp tục chỉ ra rằng thực sự có một cuộc tranh luận liên quan đến việc phát hành CBDC đang diễn ra, một chuyên gia từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã nên lên những rủi ro có thể xảy ra khi phát hành một tài sản.
Điều gây chú ý là tuyên bố này không hề đề cập đến Universa Hub Africa cũng như dự án uDinar, mặc dù đây là một phần của hội nghị, như đã thấy trên video phát sóng. Chuyên gia IMF nói ở trên là Herve Tourpe đã tuyên bố BCT chưa ra mắt một loại tiền kỹ thuật số và cho rằng các báo cáo về CBDC là “tin tức giả“.
Một đại diện của IMF thay mặt Tourpe cho biết ông không có bình luận nào về vấn đề này. Câu lạc bộ Forex Tunisia đã không trả lời các yêu cầu bình luận, trong khi đó Đạo luật startup noi rằng “BTC không có bất cứ mối quan hệ nào với chủ đề này.”
Phản ứng của thị trường: Không có đợt dump?
Token của Universa, UTNP, từng trải qua một đợt pump kéo dài trong suốt chu kỳ tin tức đầu tiên và giao dịch ở mức gần 0,007 đô la trong thời kỳ đỉnh cao, theo dữ liệu từ Coin360. Tuy nhiên, sau khi BCT bác bỏ câu chuyện, giá của Universa đã giảm hơn 50%. Theo Dremidov, mặc dù “không xảy ra đợt dump nào” nhưng “hai nền tảng này cũng có doanh thu xấp xỉ 12 nghìn đô la”.
Trong nhóm Telegram chính thức của Universa, một số nhà đầu tư cảm thấy thông tin bị sai. “Không chỉ các phương tiện truyền thông mới báo cáo tin tức sai, nhóm của Universa cũng báo cáo sai thông tin”, một người dùng có nickname Uly55 đã viết vào thời điểm đó. “Nó được đăng ở đây và trên twitter cho rằng đó là một CBDC. Nhưng không có một lời giải thích cũng không có một lời xin lỗi”. Một người dùng khác có nickname @BitJox đã lập luận:
“Điều tồi tệ nhất trong câu chuyện này là phản ứng của các admin ngày hôm qua khi mọi người chúc mừng họ về việc ‘Ra mắt CBDC’. Admin không phủ nhận bất cứ điều gì“.
Khi được liên lạc, Uly55 giải thích rằng anh không còn cảm thấy bị lừa dối nữa. “Bài viết đó được viết khi vấn đề này vẫn còn đang nóng hổi, trước khi mọi thứ được làm sáng tỏ“, anh nói về mối quan tâm ban đầu của mình. “Theo hiểu biết của tôi, đó là tin tức bị biến tướng thành tin tức sai lệch và sau đó lan truyền rất nhanh, quá nhanh khiến Universa không kịp trở tay.”
Mặt khác, BitJox nói rằng câu chuyện này khiến anh ngừng mua các token Universa. Khi được hỏi liệu anh có cảm thấy Universa đã lừa mình hay không, anh trả lời: “Rõ ràng họ đã làm vậy“. Anh không biết liệu họ có cố tình hay không, nhưng anh nói:
“Trên nhóm telegram [Universa], tất cả người dùng chưa bị admin cấm đều nói về ‘chính quyền ngầm’ từ IMF“.
BiJox tin đây là sự thật, nhưng lại cho rằng người đứng đầu của Universa HUB Africa, Omar Bouattay, mới là người phát biểu tại hội nghị về việc Universa phát hành uDinar, chứ không phải chính phủ, ông tin rằng đây sẽ là một coin bình thường chứ không phải CBDC. Ông tiếp tục:
“Vậy nên, tôi nghĩ họ đang nói dối. Họ khiến chúng ta nghĩ rằng CBDC được hỗ trợ và quản lý bởi một ngân hàng trung ương. Nhưng thực chất nó được phát hành bởi một công ty tư nhân.”
Theo Bitjox, “điều tồi tệ nhất trong câu chuyện này”, là mặc dù một công ty tư nhân đã tiết lộ kế hoạch phát hành uDinar, nhưng lại không có thông tin nào về điều này:
“Chúng tôi không biết U-Dinar thực sự được hỗ trợ bởi tiền giấy thực tế hay không khí mỏng?
Tunisia và CBDC: Báo cáo trước đây và khả năng phát triển
Các báo cáo đầu tiên về Tunisia thử nghiệm các loại tiền kỹ thuật số có từ năm 2015, khi startup phần mềm Thụy Sĩ Monetas (công ty có CEO nổi tiếng vì vụ bê bối Tezos) tuyên bố ra mắt thí điểm eDinar, một loại tiền kỹ thuật số được phát triển với sự hợp tác của bưu điện Tunisia (La Poste Tunisienne) và startup địa phương DigitUs. Không có cập nhật nào về dự án kể từ đó và trang web của nó hiện không hoạt động.
Hơn nữa, vào tháng Tư, các báo cáo từ phương tiện truyền thông cho rằng ngân hàng trung ương Tunisia đang tìm cách phát hành một trái phiếu Bitcoin. Marouane el-Abassi, thống đốc ngân hàng trung ương của quốc gia này, đã thông báo vào tháng Tư năm nay rằng Tunisia đã tạo ra một nhóm để thực hiện mục đích này.
Ông cũng cho biết thêm Tunisia đã ra mắt eDinar và đã xử lý các giao dịch thông qua hệ thống Poste Tunisienne bản địa được phát triển bởi DigitUs.
Trong khi đó, thông báo mới nhất từ BCT cho thấy rằng ngân hàng trung ương đang phát triển các ý tưởng liên quan đến blockchain nhưng việc triển khai công nghệ vẫn đang diễn ra chậm và với một loại tiền kỹ thuật số thì còn chậm hơn nữa.
- Quốc gia nào đang nghiên cứu tiền kỹ thuật số do nhà nước hậu thuẫn?
- Fed Hoa Kỳ khám phá CBDC và ảnh hưởng của nó với hệ thống tiền tệ
Thùy Ngân
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
