Trong thế giới ngày nay, tiền điện tử của bạn là một tài sản vô cùng quý giá đối với bọn tội phạm. Nó lưu động, có tính di động cao và một khi giao dịch được thực hiện, nó gần như không thể khôi phục. Kết quả là, một làn sóng scam (cả trong thập kỷ cũ kinh điển và các lừa đảo cụ thể về tiền điện tử) đã tràn ngập lĩnh vực kỹ thuật số.
Dưới đây là những trò scam phổ biến nhất mà Tạp chí Bitcoin đã tổng hợp.
1. Scam giveaway truyền thông xã hội
Thật tuyệt vời, ngày nay, mọi người dường như rất hào phóng với các lượt thích trên Twitter và Facebook. Kiểm tra các câu trả lời đối với một tweet có độ tương tác cao, bạn sẽ thấy rằng một trong những công ty crypto hoặc người có ảnh hưởng mà bạn yêu thích đang thực hiện giveaway. Nếu bạn gửi cho họ 1 BNB/BTC/ETH, họ hứa sẽ gửi lại cho bạn số tiền nhiều hơn gấp 10 lần! Bạn có cảm thấy điều này dường như quá tốt không? Thật không may, đó là một quy tắc tuyệt vời mà các scammer hay áp dụng.
Không thể có chuyện ai đó tổ chức một giveaway hợp pháp mà lại đòi bạn gửi tiền trước được. Trên phương tiện truyền thông xã hội, bạn nên cảnh giác với những loại tin nhắn này. Chúng có thể đến từ các tài khoản trông giống hệt với tài khoản mà bạn biết và yêu thích, nhưng đây lại là một phần của mánh khóe lừa đảo. Đối với hàng tá câu trả lời cảm ơn tài khoản nói về sự hào phóng của họ – đó chỉ là những tài khoản giả hoặc các bot được triển khai như một phần của trò scam giveaway.
Nếu gặp trường hợp đó, bạn nên bỏ qua chúng. Nếu bạn thực sự tin rằng đó là hợp pháp, hãy xem xét kỹ hơn các hồ sơ và bạn sẽ tìm ra sự khác biệt. Bạn sẽ sớm nhận ra rằng tài khoản Twitter hoặc hồ sơ Facebook là giả mạo.
Và ngay cả khi Binance hoặc bất kỳ tổ chức nào khác quyết định tổ chức giveaway, những tổ chức hợp pháp này cũng sẽ không bao giờ yêu cầu bạn gửi tiền trước.
2. Các mô hình Kim tự tháp và Ponzi
Các mô hình Kim tự tháp và Ponzi hơi khác nhau, nhưng vẫn có sự tương đồng nhất định. Trong cả hai trường hợp, các trò scam phụ thuộc vào một người tham gia đưa thành viên mới gia nhập vào nhóm với lời hứa sẽ mang lại lợi nhuận đáng kinh ngạc.
Các mô hình Ponzi
Trong mô hình Ponzi, bạn có thể nghe về một cơ hội đầu tư với lợi nhuận được đảm bảo (đây là dấu hiệu cảnh báo đầu tiên mà bạn cần lưu ý). Thông thường, mô hình này được ngụy trang dưới dạng một dịch vụ quản lý danh mục đầu tư. Trên thực tế, không có công thức kỳ diệu nào trong công việc ở đây – “lợi nhuận” nhận được chỉ là tiền của các nhà đầu tư khác.
Người tổ chức sẽ lấy một khoản tiền của nhà đầu tư và thêm nó vào một nhóm. Dòng tiền duy nhất được thêm vào nhóm đến từ những người mới tham gia. Lợi nhuận của các nhà đầu tư lớn hơn được trả bằng tiền các nhà đầu tư mới tham gia, chu kỳ này sẽ tiếp tục tiếp diễn khi các nhà đầu tư mới gia nhập nhóm. Trò scam này chỉ kết thúc khi không có thêm tiền vào – không thể duy trì các khoản thanh toán cho các nhà đầu tư lớn hơn, khiến mô hình sụp đổ.
Ví dụ, xét đến một dịch vụ hứa hẹn lợi nhuận 10% trong một tháng. Bạn có thể đóng góp 100 đô la. Người tổ chức sau đó kêu gọi một “khách hàng” khác, người đó cũng đầu tư 100 đô la. Bằng việc sử dụng số tiền mới thu được này, anh ta có thể trả cho bạn 110 đô la vào cuối tháng. Sau đó, anh ta sẽ cần phải lôi kéo thêm một khách hàng khác tham gia, để trả tiền cho khách hàng thứ hai. Chu kỳ này tiếp diễn cho đến khi mô hình bị bại lộ.
Các mô hình Kim tự tháp
Trong mô hình kim tự tháp, những người liên quan cần làm một số công việc nhất định. Trên đỉnh của kim tự tháp là người tổ chức. Họ sẽ tuyển dụng một lượng người nhất định để làm việc ở cấp độ bên dưới họ và mỗi người đó sẽ tuyển dụng một lượng người khác, v.v. Kết quả là, cấu trúc khổng lồ này cứ phát triển theo cấp số nhân và lan rộng khi các cấp độ mới được tạo ra (do đó được gọi là Kim tự tháp).
Cho đến nay, chúng ta mới chỉ mô tả biểu đồ đối với một doanh nghiệp (hợp pháp) rất lớn. Nhưng một mô hình kim tự tháp khác biệt ở cách nó hứa hẹn doanh thu đối với việc tuyển dụng thành viên mới. Ví dụ như người tổ chức trao cho Trang và Trung quyền tuyển dụng thành viên mới với giá 100 đô la mỗi người và giảm 50% doanh thu tiếp theo của họ. Trang và Trung có thể đưa ra cùng một thỏa thuận cho những người họ tuyển dụng (họ sẽ cần ít nhất hai tân binh để thu hồi khoản đầu tư ban đầu của mình).
Chẳng hạn, nếu Trang bán quyền hội viên cho cả Mai và Dung (mỗi người 100 đô la), cô sẽ còn lại 100 đô la vì một nửa doanh thu của cô phải được chuyển lên cấp trên. Nếu Mai tiếp tục bán quyền hội viên, thì phần thưởng sẽ tăng lên – Trang nhận được một nửa doanh thu của Mai và người tổ chức nhận được một nửa của một nửa số tiền của Trang.
Khi mô hình kim tự tháp phát triển, các thành viên lớn hơn kiếm được nguồn doanh thu ngày càng tăng khi chi phí phân phối được chuyển từ cấp thấp lên cấp trên. Nhưng vì sự tăng trưởng theo cấp số nhân nên mô hình không bền vững lâu dài.
Đôi khi, người tham gia đang trả tiền cho quyền bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Bạn có thể đã nghe nói về một số công ty tiếp thị đa cấp (MLM) bị cáo buộc điều hành các mô hình kim tự tháp theo cách này.
Trong bối cảnh blockchain và tiền điện tử, các dự án gây tranh cãi như OneCoin, Bitconnect và PlusToken đã bị cháy, với việc người dùng thực hiện hành động pháp lý chống lại họ vì cáo buộc vận hành các mô hình kim tự tháp.
3. Các ứng dụng di động giả mạo
Nếu không cẩn thận, bạn có thể sẽ bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo trên các ứng dụng giả. Thông thường, những trò scam này sẽ lôi kéo người dùng tải các ứng dụng độc hại – một số trong đó bắt chước những ứng dụng phổ biến.
Khi người dùng cài đặt một ứng dụng độc hại, mọi thứ dường như hoạt động như dự định. Tuy nhiên, các ứng dụng này được thiết kế đặc biệt nhằm đánh cắp tiền điện tử của bạn. Trong không gian crypto, có nhiều trường hợp người dùng đã tải các ứng dụng độc hại mà các nhà phát triển đã giả mạo thành một công ty crypto lớn.
Trong trường hợp này, khi người dùng được cung cấp một địa chỉ để nạp tiền vào ví hoặc nhận thanh toán, tiền của họ sẽ được gửi đến một địa chỉ thuộc sở hữu của kẻ lừa đảo. Tất nhiên, một khi tiền được chuyển đi sẽ không thể nào quay lại nữa.
Điều khiến các trò scam này đặc biệt hiệu quả là vị trí xếp hạng của chúng. Mặc dù là ứng dụng độc hại, một số ứng dụng vẫn được xếp hạng cao trong Apple Store hoặc Google Play Store, khiến người dùng tin rằng chúng là hợp pháp. Để tránh bị lừa, bạn chỉ nên tải ứng dụng từ trang web chính thức hoặc từ một liên kết được cung cấp bởi một nguồn đáng tin cậy. Bạn cũng có thể kiểm tra thông tin đăng nhập của nhà xuất bản khi sử dụng Apple Store hoặc Google Play Store.
4. Phishing
Ngay cả những người mới tham gia vào không gian crypto cũng đều biết rõ về hoạt động Phishing. Nó thường liên quan đến việc các scammer mạo danh một người hoặc công ty để trích xuất dữ liệu cá nhân từ nạn nhân. Nó có thể hoạt động trên nhiều phương tiện – điện thoại, email, trang web giả mạo hoặc ứng dụng nhắn tin. Các trò scam trên ứng dụng nhắn tin đặc biệt phổ biến trong môi trường tiền điện tử.
Không có một vở kịch nào mà các scammer tuân thủ khi cố lấy thông tin cá nhân. Bạn có thể nhận được email thông báo về một điều gì đó không đúng với tài khoản giao dịch của mình, yêu cầu bạn phải nhấn vào một liên kết để khắc phục vấn đề. Liên kết đó sẽ chuyển đến một trang web giả – tương tự như trang web gốc – sẽ nhắc bạn đăng nhập. Bằng cách này, kẻ tấn công sẽ đánh cắp thông tin của bạn và có thể lấy cả tiền điện tử của bạn.
Một trò scam trên Telegram phổ biến là scammer ẩn nấp trong các nhóm ví tiền điện tử hoặc sàn giao dịch chính thức. Khi người dùng báo cáo sự cố trong nhóm này, kẻ lừa đảo sẽ tiếp cận với người dùng một cách riêng tư, mạo danh hỗ trợ khách hàng hoặc thành viên nhóm. Từ đó, họ sẽ thúc giục người dùng chia sẻ thông tin cá nhân và seed words của mình.
Nếu ai đó học được seed words của bạn, họ sẽ có quyền truy cập vào khoản tiền của bạn. Trong mọi trường hợp, bạn không nên tiết lộ chúng cho bất cứ ai, ngay cả các công ty hợp pháp. Các vấn đề khắc phục sự cố ví không yêu cầu kiến thức về seed words, vì vậy, những kẻ yêu cầu nó đều là scammer.
Liên quan đến các tài khoản giao dịch, Binance cũng sẽ không bao giờ yêu cầu mật khẩu của bạn. Điều tương tự cũng đúng với hầu hết các dịch vụ khác. Quá trình hành động khôn ngoan nhất nếu bạn nhận được một thông báo không yêu cầu không phải là tham gia, mà là liên hệ với công ty thông qua các thông tin liên lạc được liệt kê trên trang web chính thức của họ.
Một số mẹo bảo mật khác bao gồm:
- Kiểm tra URL của các trang web bạn truy cập. Một chiến thuật phổ biến liên quan đến scammer đăng ký một tên miền giống với một công ty thực sự (ví dụ: binnance.com).
- Đánh dấu tên miền thường xuyên truy cập của bạn. Công cụ tìm kiếm có thể hiển thị nhầm những tên miền độc hại.
- Khi nghi ngờ về một tin nhắn mà bạn đã nhận được, hãy bỏ qua và liên hệ với doanh nghiệp hoặc người thông qua các kênh chính thức.
- Không ai cần biết khóa riêng tư hoặc seed phrase của bạn
5. Quyền lợi được thụ hưởng
Từ viết tắt DYOR – Tự nghiên cứu trước khi đưa ra quyết định đầu tư – thường được nhắc đi nhắc lại trong không gian crypto bởi có lý do chính đáng.
Khi nói đến đầu tư, bạn không nên nghe theo một người nào đó khi muốn mua tiền điện tử hoặc token. Bạn sẽ không bao giờ biết động cơ thực sự của họ là gì. Họ có thể được trả tiền để quảng bá một ICO cụ thể hoặc có một khoản đầu tư lớn của riêng mình. Điều này xảy ra đối với cả những người lạ ngẫu nhiên và những người có tầm ảnh hưởng lớn hay các nhân vật phổ biến. Không có dự án nào được đảm bảo thành công tuyệt đối. Trong thực tế, nhiều người sẽ thất bại.
Để có thể đánh giá dự án một cách khách quan, bạn nên xem xét sự kết hợp của nhiều yếu tố. Mọi người đều có cách tiếp cận riêng để nghiên cứu các khoản đầu tư tiềm năng. Dưới đây là một số câu hỏi chung thường gặp:
- Các coin/token được phân phối như thế nào?
- Có phải phần lớn nguồn cung tập trung vào tay một vài tổ chức hay không?
- Điểm bán độc đáo của dự án đặc biệt này là gì?
- Những dự án khác đang làm điều gì tương tự và tại sao dự án này lại vượt trội hơn?
- Ai đang làm việc trong dự án? Đội ngũ có thành tích tốt hay không?
- Cộng đồng như thế nào? Đang xây dựng những gì?
- Liệu thế giới có thực sự cần coin/token này hay không?
Các phần tử độc hại không thiếu kỹ thuật để rút tiền từ những người dùng crypto ngây thơ. Để tránh xa những trò scam phổ biến nhất, bạn cần phải luôn đề cao cảnh giác và nhận thức được các kế hoạch được sử dụng bởi các bên này. Luôn kiểm tra xem bạn có sử dụng các trang web/ứng dụng chính thức hay không và hãy nhớ rằng: nếu một khoản đầu tư nghe có vẻ quá tốt thì có lẽ đó chính là scam.
Dislaimer: Đây là thông tin cung cấp dưới dạng blog cá nhân, không phải thông tin tổng hợp hay lời khuyên đầu tư. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
